جوان آنلاین: اغلب جوامع سنین مابین ۱۸ تا ۴۰ سالگی را دوره جوانی میدانند و البته برخی از اجتماعات انسانی نیز با کمی تفاوت دارای نظرات دیگری هستند، اما آنچه این واژه را تحتالشعاع خود قرار میدهد، جنبههای روحی و روانی انسان است، زیرا جوانی و سرزندگی یک انسان به تنهایی وابسته به جسم نیست، بلکه چگونگی کیفیت و سطح بهداشت روحی و روانی آدمها در تعریف جوان بودن، مدنظر قرار میگیرد. شاید بتوان گفت بهترین تعریف برای واژهجوان، مرحلهای از زندگی انسان است که از نظر برخورداری از نیروهای جسمی و روحی در بالاترین درجه و استعداد خود قرار دارد و قادر است از اوج توانمندیهای خود بهرهمند شود.
زوجهایی که صاحب فرزند میشوند با تلاش و کوشش شبانهروزی که برای تربیت و پرورش جسمی و روحی او انجام میدهند، بیصبرانه منتظرند تا او به سن جوانی برسد و نقشهای فردی و اجتماعی خود را به نحو احسن ایفا و افتخاراتی نیز از آن خانواده خود کند. با درک این موضوع میتوان خانواده را بهعنوان پایگاه و نهاد اولیه برای طراحی و اجرای برنامهها جهت ورود فرزندان به دوران جوانی دانست و هر اندازه توان طراحی و اجرای برنامهها از سوی خانوادهها از نظر کمی و کیفی بالا باشد، توانمندیهای فردی و اجتماعی جوانان نیز افزایش چشمگیری خواهد داشت.
بیتوجهی خانواده به جوان میتواند بحرانزا و حتی فاجعهبار باشد و یک جامعه را به نقطه سقوط بکشاند و به دلیل همین اهمیت است که کشورهای جهان برای جوانان، برنامهریزیهای ویژهای را در نظر میگیرند و، چون خانواده بستر مناسب و مهمی برای رشد جوانان است، بیشترین تمرکزها را بر نهاد خانواده قرار میدهند.
بیتردید در این راه، فرصتها و چالشهای بیشماری وجود دارد که شناسایی دقیق آنها میتواند نقش قابل توجهی در آموزش و پرورش جوانان داشته باشد. یکی از فرصتهای قابل درک برای ایجاد محیط امن و سالم جهت بهبود مهندسی پندار، گفتار و کردار جوانان در محیط خانواده، تجارب و معلومات ارزنده پدر و مادر است که میتواند در مسیر تعلیمی و تربیتی جوانان مورد استفاده قرار گیرد و در نقطه مقابل آن، ورود پدیدههای نوظهور فناورانه و نداشتن تجارب و معلومات در این زمینه از سوی پدرها و مادرها را میتوان بزرگترین چالش دانست.
سرعت پیشرفت علوم مختلف بهواسطه ورود پدیدههای نوظهور فناورانه باعث شده است تا نسل جوان تحت تأثیر فرآیندهای مرتبط با این پدیدهها قرار گیرد و از برخی مفاهیم و آموزههای مفید و ارزشمند نسل ماقبل خود فاصله بگیرد که این موضوع اکنون باعث بروز برخی بحرانهای آموزشی و پرورشی در رابطه با ادارهامور جوانان شده است.
اگر در برنامههای علمی و عملی هر نسلی از نسلهای جامعه بشری، آیندهپژوهی از جایگاه درستی برخوردار باشد، نیازسنجی و امکانسنجی برای برنامهریزی بهتر و مؤثرتر امور جوانان با سرعت و دقت بیشتری انجام خواهد شد.
خانواده در برنامهریزی درست برای تربیت نسل جوان هرگز نباید دچار عقبماندگی شود، زیرا سرعت بالای پیشرفت و توسعهعلوم و فنون و همچنین حجم درخواستها و مطالبات جوانان موجب غافلگیری جامعه خواهد شد و عدم پاسخگویی منطقی به نیازهای جوانان در زمان مناسب میتواند بحرانهای فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی بهوجود آورد.
حمایت، هدایت و نظارت بر برنامههای خانواده از سوی نهادهای رسمی جامعه میتواند نقش قابل توجهی در بهبود اداره سیستماتیک امور جوانان داشته باشد که البته باید با هماهنگی و پیوستگی معناداری همراه باشد.
شاید گزافه نباشد اگر بگوییم نیروی جوانی همچون سوخت و انرژی حرکتی ویژهای برای جسم و جان انسان است که باید مصرف آن بهینهسازی شود و در راهها و مسیرهای درست و برای رسیدن به اهداف ارزشمند مورد استفاده قرار گیرد.
تصور کنید در حال رانندگی و طی کردن مسیر با اتومبیل خود هستید، اما هدف برای شما معلوم و شفاف نیست، در این حالت آیا بهتر نیست ابتدا هدف را مشخص سازید و سپس مبدأ، مسیر و مقصد را با استفاده از نقشه و جهتیاب یا قطبنما تعیین کنید؟
اگر مبدأ مسیر و مقصد به درستی برای جوان مشخص نباشد، ممکن است نیروی جوانی در مسیر و مقصد نادرست به پایان برسد و انسان، باقی عمر خود را با حسرت و پشیمانی بگذراند.
تأکید بر سه واژه حمایت، هدایت و نظارت بر امور مربوط به جوانان به خاطر این است که جوان وارد راههای غلط و اشتباه نشود و باقی عمر خود را با حسرت و پشیمانی طی نکند. حال برای پیشگیری از این بحران باید چه اقداماتی صورت گیرد؟ چگونه باید نهاد خانواده را توانمند ساخت تا ادارهامور جوانان خود را با موفقیت به انجام برساند؟ نهادهای رسمی جامعه چگونه میتوانند نقش مؤثرتری را در این راه داشته باشند؟ پاسخ درست به این پرسشها میتواند نقشه راه مفید و مؤثری جهت رسیدگی به امور جوانان برای حاکمیت و مردم ترسیم کند.
بهتر است سه موضوع پیشینپژوهی، اکنونپژوهی و آیندهپژوهی برای امور جوانان در دستور کار قرار گیرد تا آنچه گذشت، آنچه که در حال گذران آن هستیم و آنچه در آینده رقم خواهد خورد را به طور منطقی و درست بشناسیم.
بیتردید هم میتوان آینده را به نظاره نشست و هم میتوان ترسیم کرد. باید دید که توان ما در برنامهریزی وقایعی که در آینده اتفاق میافتد چقدر است؟! با توجه به اینکه امور فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی مرتبط با نسل جوان به اندازهای اهمیت دارد که به طور مستقیم با امنیت جامعه در ارتباط است این ضرورت وجود دارد که دستگاههای نظارتی، امنیتی و اطلاعاتی، اینگونه امور را مورد توجه و پیگیریهای ویژه قرار دهند.
در نگاه نخست؛ وزارت ورزش و جوانان را مسئول رسیدگی به امور جوانان میدانیم، اما آیا سایر دستگاهها در قبال جوانان هیچ مسئولیتی ندارند؟ بدیهی است که وزارت ورزش و جوانان باید با برنامهریزی دقیق و درست از همه ظرفیتهای موجود در دستگاههای زیرمجموعه قوای سهگانه بهره ببرد تا بتواند به امور جوانان به نحو مطلوبتری رسیدگی کند و پاسخگوی نیازها، مطالبات و خواستههای قشر جوان باشد.
ایجاد و برقراری همکاری و همراهی دستگاههای زیرمجموعه قوای سهگانه با وزارت ورزش و جوانان زمانی قابل انجام است که شخص وزیر، معاونان و مدیران این وزارتخانه در ردههای مختلف و دو بخش ستادی و صف، دارای برنامه و دغدغه باشند و برای رسیدن به اهداف تعیین شده با جدیت تمام برنامهها را به اجرا برسانند.
در خاتمه باید این واقعیت یادآوری شود که نهاد خانواده، اصلیترین و محوریترین نهادی است که هم میتواند و هم باید عهدهدار امور مربوط به جوانان باشد و همه نهادها باید نقش حمایتی، هدایتی و نظارتی داشته باشند تا خانوادهها بتوانند در این راه به موفقیتهای چشمگیر دست یابند.