جوان آنلاین: طبق برنامهریزی انجام شده تا پایان دولت سیزدهم ۲۰ میلیون خانوار تحت پوشش فیبر نوری قرار خواهند گرفت. این برنامه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات درباره ایجاد تحول در اینترنت ثابت است. طبق آنچه در تارنمای «iranfttx. ir» با محوریت طرح ملی فیبر نوری منازل و کسب و کارها آمده است پروژه فیبرنوری پیشرفت ۳۰ درصدی داشته و هم اکنون بیش از ۶ میلیون خانوار تحت پوشش قرار گرفتهاند، اما سرویس گیرنده بیش از ۵۱۳ هزار نفر است، یعنی این تعداد هم اکنون از این فناوری در حال استفاده هستند و همانطور که وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات هم گفته بود چندی پیش در دهه فجر جشن ۶ میلیونی پوشش فیبر نوری در کشور در یزد برگزار شد ولی در مدت باقیمانده تا پایان سال این رقم به ۸ میلیون میرسد.
دولت عزم جدی برای پروژه فیبرنوری دارد و در همین راستا امیر محمدزاده لاجوردی رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی به تازگی اعلام کرده است برای سرعت گرفتن و توسعه فیبرنوری و اتمام آن تا پایان سال ۱۴۰۴ صندوق توسعه شبکه فیبرنوری در برنامه هفتم توسعه برای سال آینده یعنی سال ۱۴۰۳ پیش بینی شده و قرار است این صندوق را که نمایندگان مجلس تصویب کردند، منابع لازم برای این پروژه را تأمین کند تا سرعت اجرای پروژه فیبرنوری در کشور بیشتر شود. بر اساس برنامه هفتم توسعه فیبر نوری، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف است با استفاده از منابع صندوق توسعه فیبر نوری و سرمایهگذاری کاربران مخابراتی سالانه حداقل ۵ میلیون امکان اشتراک اینترنت پهن باند ثابت مبتنی بر فیبر نوری در کشور ایجاد و گزارش عملکرد در خصوص این صندوق را به کمیسیونهای برنامه و بودجه و صنایع مجلس شورای اسلامی به صورت سالانه ارائه کند.
به گفته وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نهضت ملی فیبرنوری منازل و کسبوکارها، مهمترین پروژه زیرساختی ارتباطی کشور است که میتواند هم چهره ارتباطات ثابت و هم چهره ارتباطات همراه را در ایران تغییر دهد، چون با تجهیز تکتک ساختمانهای کشور به دسترسی فیبرنوری و با اجرای کامل این پروژه تا دههها، نیاز به زیرساخت ارتباطی جدید وجود نخواهد داشت.
همانطو که گفته شد دولت تلاش دارد با کمک بخش خصوصی پروژه ملی فیبرنوری با تحت پوشش قرار دادن ۲۰ میلیون خانوار در کشور را تا پایان دولت سیزدهم در کشور عملیاتی کند تا اینترنت پرسرعت مبتنی بر فیبرنوری به منازل برسد و کاربران با استفاده از این تکنولوژی بتوانند در منازل خود از اینترنت ثابت استفاده کنند و به این طریق هم بار ترافیکی از اینترنت سیار کاسته و هم اینکه اینترنت ثابت در کشور احیا شود. به عبارتی دولت سیزدهم به دنبال انجام کار ۱۰ ساله، در مدت سه سال است، از این رو برای سرعت بخشیدن اپراتورهای ارتباطات ثابت و سیار بخش خصوصی را پای کار آورده است تا توسعه فیبر نوری در دولتهای گذشته پیگیری شود ولی راه به جایی نبرده تا کار را به سرانجام برساند، از این رو باید برای جبران عقب افتادگی کار را به سرعت پیش ببرد و بار ترافیکی را از ارتباطات سیار هم بردارد. درحال حاضر میانگین سرعت دسترسی به اینترنت پرسرعت در کشور ۱۲ مگابیت بر ثانیه است، اما با اجرای این پروژه به سرعتهای هزارمگابیت برثانیه دسترسی پیدا میکند.
دولت مجوز پروانههای یکپارچه شبکه و خدمات ارتباطی ۹ اپراتور (مبین نت، شاتل، آسیا تک، شرکت مخابرات ایران، فناپ،های وب، ایرانسل، پیشگامان و صبانت) برای توسعه ارتباطات ثابت مبتنی بر فیبرنوری در کشور و ارائه خدمات این صنعت به مشترکان را صادر کرده و هم اکنون پروژه فیبرنوری در ۲۰۰ شهر درحال انجام است.
فیبر نوری تکنولوژی برتر
تقریباً همه کشورهای دنیا توسعه فیبرنوری را آغاز کردهاند و دولت هم حساب ویژهای روی این بخش باز کرده و نهضت خوبی با کمک اپراتورهای ثابت و سیار برای راهاندازی آن شکل گرفته است، بنابراین انتظار میرود اثرات خوبی هم داشته باشد. فیبر نوری تکنولوژی برتر در حوزه اینترنت ثابت است و مهمترین مزیت آن سرعت و پایداری است و اگر اتفاق بیفتد قطعاً نگرانیها را کاهش میدهد و مشکلات مردم و بهخصوص بخش تجاری را به حداقل میرساند. این تکنولوژی دارای دیگر مزایا از جمله قدرت بالای ظرفیت انتقال، نداشتن قطعی و وصلی، نبود پارازیت در آن بهخصوص نداشتن آسیبپذیری در زمانهای بارانی و مهمتر از همه به حداقل رسیدن سرقت کابلهای نوری است. اما یکی از مهمترین بخشهای توسعه فیبرنوری این است که کاربران نهایی از آن استفاده کنند و همانطور که ابتدای گزارش آمد هم اکنون بیش از ۳۰۰ هزار نفر کاربر نهایی از این تکنولوژی استفاده میکنند که رقم پایینی است، اما برای ترغیب مردم به استفاده از اینترنت پرسرعت چه باید کرد؟ کارشناسان در این باره معتقد هستند که وقتی کاربر احساس نیاز کند هزینه آن هرچقدر هم باشد به سمت استفاده از آن میرود. اکنون مردم از دولت الکترونیکی، خرید و فروش کالا در سکوهای داخلی، حمل و نقل و.. استفاده میکنند و اگر بدانند استفاده از فیبرنوری به کار آنها سرعت میبخشد قطعاً به سمت استفاده از آن میروند.
از سوی دیگر دولت باید قیمت اینترنت سیار را بیشتر از اینترنت ثابت قرار دهد تا کاربران استفاده از اینترنت خانگی مبتنی بر فیبرنوری را بر اینترنت سیار مقرون به صرفهتر بدانند.
همانطور که همه میدانند فعلاً استفاده از اینترنت مبتنی بر فیبرنوری گران است و این به دلیل همه گیر نشدن آن است و در صورت همه گیر شدن نرخ آن نیز کاهش مییابد ولی به باور کارشناسان اپراتورها میتوانند با ارائه مشوقها مانند مودم و فیبرکشی در ساختمان به صورت قسطی و ... به کاربران خود کمک کنند.
رفع چالشها برای سرعت بخشی به پروژه ملی
البته اجرای پروژه ۱۰ ساله در چهار سال نیاز دارد تا چالشهای پیشروی آن هم به سرعت حل شود و اگر چه وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در حال رایزنی برای حل مشکلات چالشهای پیش روی توسعه فیبرنوری در کشور است تا در زمان تعیین شده یعنی پایان ۱۴۰۴ به اتمام برسد، اما هنوز چالشهایی وجود دارد که نیاز به عزم ملی برای رفع آنها دارد.
به گفته کارشناسان حوزه ارتباطات یکی از چالشهای توسعه فیبرنوری پرداخت به موقع تعهدات است و به گفته اپراتورهایی که در این پروژه فعالیت دارند تاکنون این تعهدات به درستی پرداخت نشده است و به گفته آنها چنانچه این امر تداوم یابد پروژه را با توجه به افزایش هزینه عملیاتی و دیربازده بودن آن با چالش مواجه خواهد کرد.
چالش بعدی که فعالان این حوزه روی آن دست میگذارند بحث سرمایه گذاری است. آنها اعتقاد دارند باید بانکها و مؤسسات مالی در این زمینه ورود و سرمایهگذاری کنند. به گفته آنها هرچند این پروژه زودبازده نیست ولی نیاز آینده کشور است و از این رو باید این چالش حل شود و بانکها و مؤسسات برای سرمایهگذاری در این حوزه ورود کنند.
چالش دیگر تأمین تجهیزات این پروژه است و بعضاً دیده شده که کار در حال اتمام است و به دلیل یک بخش از تجهیزات پروژه معطل مانده است. البته بخشی از این مشکل به تحریمهای ظالمانه بر میگردد، اما بخش دیگر مربوط به تخصیص نیافتن به موقع ارز و ترخیص نشدن به موقع کالا از گمرک است، از این رو اگر میخواهیم تا پایان دولت سیزدهم این پروژه به اتمام برسد باید این دو بخش هم همکاریهای بیشتری داشته باشند.
چالش بعدی هم شهرداریها هستند. همانطور که بالا گفته شد وزیر ارتباطات و مدیران وی در جلسات با شهرداریهای استانها، استانداریها و مدیران شهری به دنبال رفع چالش هستند ولی به گفته اپراتورها با شروع این پروژه ملی شهرداریها خدمات خود و مجوزهای شهری را چند برابر گران کردهاند.
از سوی دیگر در برخی شهرها به خصوص کلانشهرها، شهرداریها به این پروژه همکاری رضایتبخشی ندارند. از آنجایی که فیبرنوری یک پروژه ملی است، شهرداریها باید با این پروژه همکاری کنند تا ابتدا شهر خود از این توسعه سراسری بهرهمند شود. در آینده شهرها به سمت هوشمند شدن میروند و بحث تحول دیجیتالی فراگیر خواهد شد، بنابراین زیرساخت این موضوع مهم اینترنت پرسرعت است که در فیبرنوری یافت میشود. البته به گفته کارشناسان برای رفع چالشها نیاز است از سوی دولت و مجلس و ستاد رفع موانع این پروژه استراتژیک ملی
تشکیل شود.