کارشناس انرژی معتقد است: طرح بنزین برای همه و اختصاص سهمیه بنزین به نفر، گامی رو به عدالت است و من بسیار با آن موافق هستم. همچنین این موضوع باعث کاهش چشمگیر قاچاق بنزین و به دلیل ایجاد صرفه در بهینهسازی مصرف، موجب بهینهشدن و کاهش مصرف بنزین نیز خواهد شد.
طرح اختصاص سهمیه بنزین به نفر از اواخر دولت دهم مطرح شد. این طرح بارها در کشور پررنگ شده است. اخیراً باز هم این طرح را مرکز پژوهشهای مجلس مطرح کرده است. به زعم کارشناسان، با اختصاص بنزین به هر کد ملی، کسانی که خودرو دارند از بنزین سهمیهای استفاده میکنند و کسانی که خودرو ندارند، میتوانند آن را در بازار آزاد بفروشند، بنابراین نوعی عدالت در تخصیص یارانهها ایجاد میشود.
در سازوکار اختصاص سهمیه بنزین به نفر، کسانی که زیاد مصرف میکنند، مجبور به کمکردن مصرف میشوند یا با هزینه بالا آن را از دیگران میخرند. در این روش، افرادی که فاقد خودرو هستند، میتوانند بنزین خود را بفروشند و از درآمدش سود ببرند. به زعم بسیاری، این روش از یک طرف موجب عدالت در تخصیص یارانهها میشود و از سوی دیگر، مدیریت مصرف را به دنبال دارد.
با توجه به مزیتهایی که برای طرح اختصاص سهمیه بنزین به نفر برشمرده شده، مرکز پژوهشهای مجلس در جریان بررسی لایحه بودجه۱۴۰۳، پیشنهاد توزیع یارانه بنزین به افراد را ارائه کرده است. بر اساس این پیشنهاد، دولت باید از خرداد ماه سال آینده به سرپرست خانوارهای فاقد خودرو به ازای هر نفر، ماهانه ۱۵لیتر سهمیه بنزین اعطا کند که این سهمیه از محل حذف سهمیه خانوارهای دارای سه خودرو و بیشتر تأمین میشود. سیدمحمد میرهاشمی، کارشناس انرژی در گفتگو با «جوان» با اشاره به این موضوع که اختصاص سهمیه بنزین به نفر میتواند راهکاری برای عادلانهترکردن اعطای یارانه بنزین باشد، تصریح کرد: طرح اختصاص سهمیه بنزین به نفر به جای خودرو به لحاظ عدالت اجتماعی برایمان مزیت دارد. به این ترتیب، همگان از یارانه بنزین بهرهمند میشوند و کسانی که اضافه بنزین دارند، آن را میفروشند و کسانی که بیشتر از سهمیه یارانهای نیاز به بنزین دارند، آن را از بازار آزاد تهیه میکنند. وی ادامه داد: این طرح باید از زوایای مختلف مورد بررسی قرار گیرد و پخته شود. اهمیت بسیار اساسی دارد که در اجرا به خوبی عمل کنیم و راههای سوءاستفاده را ببندیم، مثلاً نباید اجازه دهیم برخی دلالها با استفاده از ناآگاهی افراد، سهمیه بنزین یک روستایی را به صورت یکجا خریداری کنند و آن را با قیمت بالاتر در بازار بفروشند.
این کارشناس انرژی توضیح داد: این طور طرحها نیاز به اطلاعرسانی بالایی دارند. به طور مثال، عده زیادی از اقشار ضعیف کشور به این دلیل که در مورد سهام عدالت اطلاعرسانیهای گسترده و دقیق صورت نگرفت، در این طرح ثبتنام نکردند و الان سهام عدالت ندارند. نباید اجازه دهیم این اتفاق برای طرح اختصاص سهمیه بنزین به نفر رخ دهد. ما باید برای پیرمردی که در دورافتادهترین روستای کشور زندگی میکند نیز بستر راحت و مناسبی برای فروش سهمیه بنزینش به وجود آوریم و آگاهیهای لازم را به افراد بدهیم.
وی ادامه داد: از آنجا که قرار است به تمامی افراد جامعه یارانه انرژی پرداخت شود، باید اطلاعرسانیهای دقیق و همهجانبه داشته باشیم و بستری برای فروش راحت سهمیه بنزین افراد به وجود آوریم.
این کارشناس انرژی توضیح داد: طرح اختصاص سهمیه بنزین به نفر میتواند در مقابله با قاچاق بنزین مؤثر باشد. وقتی بنزین با قیمت واقعی خرید و فروش شود، زمینهای برای قاچاق به وجود نمیآید. از این نظر، طرح مورد بحث میتواند کمککننده باشد.