سرویس سیاسی جوان آنلاین: اگر در کشوری «استقلال» نباشد انگار هیچ چیزی نیست و جامعه به سمت آشفتگی و هرج و مرج پیش میرود. زمانی که «استقلال» در کشوری وجود داشته باشد کمتر کسی قدر آن را میداند چرا که آن را داشته و نمیداند نداشتنش چه آسیبی به بار میآورد، اما اگر روزی آن را از دست بدهد، تازه میفهمد که چه نعمتی را از دست داده و آن روز است که ارزش «استقلال» را به خوبی درک میکند.
در بازخوانی تاریخ و تمام اتفاقاتی که در سده گذشته در ایران ما رخ داده است؛ دوست و دشمن روی یک موضوع اتفاق نظر دارند که جمهوری اسلامی ایران یک استقلال خاصِ ایرانی را برای کشورمان به ارمغان آورده است. موضوعی که به گواه اسناد در دوران پهلوی اول و دوم وجود نداشته است. فریدون هویدا (برادر امیرعباس هویدا) که از سال ۱۳۴۹ تا وقوع انقلاب ۵۷، سفیر ایران در سازمان ملل بود، در کتابش با عنوان «سقوط شاه» سرنگونی حکومت پهلوی را از جنبههای مختلف مورد بررسی قرار داده است. اما پیش از ورود به مبحث اصلی، خاطرهای را از آذر ۱۳۲۳به یاد میآورد؛ هنوز یک سال تا پایان جنگ دوم جهانی مانده بود و هویدا که پس از ۱۵ سال دوری، از مرز خرمشهر قدم به وطن میگذاشت، به چشم خود دید که چطور متفقین در ایران همچون سرزمین اجدادیشان جولان میدادند و میزبانانشان را با وقاحت تمام به هیچ میانگاشتند، تا جایی که او نوشته است: «حتی در ورودی باشگاههای تفریحی سربازان متفقین هم اغلب تابلویی دیده میشد که رویش نوشته شده بود: ورود ایرانی و سگ قدغن است.»
وابستگی تحقیرآمیز رژیم پهلوی به دولتهای بیگانه
یکی از بارزترین صفات رژیم پهلوی، وابستگی به دولتهای بیگانه و به ویژه آمریکا بود. اسدالله علم در یادداشتهای روزانه خود در تاریخ ۲۷ فروردین سال ۱۳۵۲ در این رابطه نوشته است: «شاه گفت سفیر آمریکا (ریچارد هلمز) را بخواه و بگو ما ۳۵ هواپیمای اف-۵ به شما دادیم که به ویتنام فرستادید، در عوض شما ۱۶ فانتوم اف-۴ به ما قرض دادید که اجاره کرده ایم و ۶۴ فانتوم هم که خودمان داریم. اما درست معادل ۱۶ فانتوم که اجاره کردهایم ۱۶ فانتوم ما به علت نداشتن وسایل یدکی (زمین گیر) است. با این کمکی که شوروی به عراق میکند وضع ما چه میشود؟»
پهلویها، به ظاهر با خرید انواع تسلیحات غربی، بهویژه از آمریکا، سعی در تقویت نیروی نظامی داشتند؛ ولی در واقع، غربیها با فروش انواع سلاحهای خود، با چندبرابرِ قیمت به ایران، ذخایر مادی ایرانیان را به تاراج میبردند و از سوی دیگر، آنها ایران را انباری از مهمات کرده بودند و در مواقع مختلف، بدون اجازه ایران، از آنها استفاده میکردند. اسدالله علم در خاطراتش درباره گرانکردن تجهیزات نظامی از سوی آمریکاییها، مینویسد: «شاه گفت: با وجود این که سازنده کتباً تایید کرده است که قیمت هر هواپیما ۵.۶ میلیون دلار است، چطور آن را به ۱۸ میلیون دلار افزایش میدهند؟! در پاسخ گفتم: همان کاری که درمورد ناوشکنهای اسپروانس کردند: ۶ فروند این کشتیها، ۲۸۰ میلیون دلار برآورد شده بود؛ اما ما مجبور شدیم ۶۰۰ میلیون دلار بپردازیم! به نظر میرسد که پنتاگون در بالاکشیدن مابقیِ ناچیز درآمد نفتی ما وقت را تلف نمیکند!»
وقتی غرب بهعنوان الگویی بیبدیل معرفی میشد
در دوره حکومت پهلوی، غرب بهعنوان الگویی بیبدیل برای تبعیت، به مردم معرفی میشد. در گزارش عملکرد سال ۱۹۶۲ میلادی کمیسیون مبادلات فرهنگی و آموزشی ایران و آمریکا، بهطور مشخص، اهداف خود را اینگونه بیان میکند: معرفی آمریکا بهعنوان ملتی قوی و دموکراتیک و پویا و معرفی ارزشها و شیوۀ زندگی آمریکایی، بهعنوان الگوی آرمانیِ ایرانیان.» فسادهای گسترده دربار و ترویج بیبندوباری در اکثر نقاط کشور، در دستور کار رژیم قرار گرفت و تلاش پهلویها بر از میان برداشتن آثار فرهنگ اسلامی متمرکز بود.
آنتونی پارسونز در دیدار با شاه برای نشاندادن عمق فاجعهای که در جشن هنر شیراز میگذشت، به او میگوید: «موضوع نمایشهای بسیار مبتذل و مروج بیبند و باری را با شاه در میان گذاشتم و به او گفتم: اگر چنین نمایشی، بهطور مثال در شهر منچستر انگلیس اجرا میشد، کارگردان و هنرپیشگان آن جان سالم بهدر نمیبردند! شاه مدتی خندید و چیزی نگفت!»
این در حالی است که انقلاب اسلامی در نخستین روزهای تأسیس، اسلامیکردن امور را، اصلی مهم در فعالیتهای فرهنگی خود قرار داد. انقلاب فرهنگی، بهمنظور پاکسازی دانشگاهها، تأسیس شورای عالی انقلاب فرهنگی، تألیف کتابهای متناسب با فرهنگ جمهوری اسلامی ایران و ... ازجمله اقدامات مهم و کلیدیِ نظام در راستای ترویج فرهنگ اسلامی ایرانی بهشمار میرود.
استقلال اقتصادی «پیش» و «پس» از انقلاب اسلامی
در حوزه اقتصاد هم اگر چه قدیمیترها و ریش سفیدها آن روزها خیلی خوب به یاد دارند، اما به روایت اسناد وضعیت آنطور که امروز برخیها تبلیغ میکنند نیست و ایران یک کشور واردکننده در تمامی حوزهها به خصوص حوزههای صنعتی و کشاورزی بود. در این رابطه مایکل آرتور لدین نوشته است: «هر دلاری که ایالت متحده برای خرید نفت ایران خرج میکرد. ایرانیها دو دلار برای خرید تجهیزات نظامی و سایر کالاها به ایالات متحده برمیگرداندند.»
این در حالی است که پس از انقلاب اسلامی وابستگی به نفت کاهش یافت. در سال ۱۹۷۶ میلادی نزدیک به ۹۳ درصد از صادرات ایران سهم نفت خام بود و در سال ۲۰۱۹ میلادی (۱۳۹۸ شمسی) این سهم به حدود ۴۹ درصد کاهش یافت.
استقلالی که باعث افتخار شد
انقلاب اسلامی ایران در آستانه ۴۴ سالگی است و بدون وابستگی به کشورهای بیگانه کاملاً آزادانه تصمیم میگیرد و به هیچ کشور، نهاد، سازمان و شخصی اجازه نمیدهد که در تصمیمگیریهایش دخالت داشته باشد. تا جایی که امروز جمهوری اسلامی ایران بهعنوان یکی از معدود کشورهای مستقل در حوزه سیاست خارجی مطرح میشود و بسیاری از سران سیاسی، فرهیختگان، اصحاب رسانه و نخبگان بسیاری از کشورهای جهان به این موضوع تاکید دارند.
با وجود تمام کارشکنیهای دشمنان، امروز جمهوری اسلامی به صنایع مختلفی، چون صنعت هستهای نیز دست یافته است و منافع ملی خود را از این طریق تأمین میکند.
به طور حتم در سالهای آینده نیز افتخارات دیگری به دست میآید که مانند سایر دستاوردهایش به گوش و دیدگان جهان خواهد رسید.