اسرائیل بار دیگر در چند نوبت به سوریه حمله کرد. به دنبال شکست حمله موشکی روز یک شنبه ارتش رژیم صهیونیستی به خاک سوریه، جنگندههای این رژیم بامداد دو شنبه مجدداً به مواضعی در اطراف دمشق حمله کردند. وزارت دفاع روسیه با اعلام اینکه پدافند موشکی ارتش سوریه ۳۰ موشک متجاوز صهیونیستی را سرنگون کرده است، گفته که جنگندههای اسرائیلی از سه محور به این کشور حمله کردند. ارتش رژیم صهیونیستی برای نخستین بار با اذعان صریح و کمسابقه به تهاجم هوایی علیه اهدافی در سوریه، مدعی شد که این اهداف متعلق به ایران بوده است. چرا حملات اسرائیل به خاک سوریه افزایش یافته است؟
برای بررسی فعال شدن تحرکات اسرائیل در شرایط کنونی، باید در سه سطح داخلی، منطقهای و بینالمللی حملات اسرائیل به سوریه را بررسی کرد.
در سطح داخلی بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل با چالشهای زیادی مواجه شده است. فروپاشی کابینه و انحلال پارلمان و برگزاری انتخابات زودهنگام در فروردین ماه یکی از مهمترین چالشهای نخستوزیر اسرائیل است. به دنبال جنگ دوروزه و شکست اسرائیل در این نبرد، لیبرمن وزیر جنگ استعفا کرد و به دنبال آن پارلمان اسرائیل فروپاشید. اکنون نتانیاهو برای انتخابات فروردینماه با چالشهای زیادی مواجه است. پلیس اسرائیل روز یک شنبه ۱۱ آذر (دوم دسامبر) با انتشار بیانیهای اعلام کرد مدارک و شواهد کافی علیه بنیامین نتانیاهو در دست دارد که نشان میدهد او و همسرش در پرونده فساد مالی موسوم به «۴۰۰۰» متهم هستند. این مسئله میتواند سرنوشت وی را در انتخابات فروردینماه به چالش بکشد. در واقع نتانیاهو سعی دارد با هدف پیروزی در انتخابات بهنوعی دستاوردهای منطقهای خود را افزایش دهد. در این راستا سفر وی به چاد و برقراری روابط رسمی با این کشور که اخیراً صورت گرفت یکی از مهمترین اقدامات به شمار میرود. علاوه بر این نتانیاهو سعی دارد با حملات متعدد به سوریه به بهانه حمله به پایگاههای ایران در این کشور، گروههای تندرو و جنگطلب اسرائیل را با خود همراه کند. وی سعی دارد از این طریق برای انتخابات ۲۰۱۹ رضایت برخی گروهها را برای ائتلاف را جلب کند.
در سطح منطقهای نیز اعلام خروج نظامیان امریکا از سوریه از نگاه تلآویو به معنای به وجود آمدن یک خلأ امنیتی تفسیر میشود. در واقع رسانههای اسرائیل بارها اعلام کردهاند که بزرگترین هراس راهبردی برای این رژیم، رسیدن نظامیان ایرانی به مرزهای اسرائیل است. درصورتیکه ایران بارها این مسئله را تکذیب کرده است که نیروی نظامی به معنایی که اسرائیل تبلیغ میکند در سوریه ندارد، اما این هراس برای اسرائیل آنچنان پررنگ شده که بارها به بهانه حمله به پایگاههای ایران در سوریه به دمشق حمله کردهاند. اندیشکدههای حامی اسرائیل در امریکا نیز خروج امریکا از سوریه را به معنای ایجاد خلأ امنیتی تفسیر کردهاند که بزرگترین هدیه به ایران برای تثبیت موقعیت خود در دمشق خواهد بود. درواقع رژیم صهیونیستی سعی دارد با حملات نظامی بهنوعی خلأ ناشی از خروج امریکا از سوریه را پر کند. به همین دلیل برای نخستین بار تلآویو با بیانیهای رسمی انجام این حملات در دمشق را تأیید کرد.
اما مهمترین دلیل این حملات به سطح بینالملل برمیگردد. مایک پمپئو، وزیر خارجه امریکا اخیراً در سفر دورهای خود به منطقه، دکترین منطقهای امریکا را اعلام کرد. دال مرکزی این دکترین، تشدید اقدامات ضد ایرانی است. به همین دلیل قرار است ۲۴ و ۲۵ بهمنماه ۱۳۹۷ نشستی ضد ایرانی در ورشو پایتخت لهستان برگزار شود. در واقع رویکرد و نگاه جدید کاخ سفید مبتنی بر تقابل فزاینده با ایران خواهد بود. برای اجرایی کردن این نوع نگاه در سه حوزه سیاسی، مالی و نظامی باید بازیگران مختلف با امریکا همکاری کنند.
اروپا، بهویژه کشورهای اروپای شرقی قرار است که در سطح سیاسی به پیشبرد این نوع نگاه کمک کنند. به همین دلیل لهستان برای میزبانی نشست ضد ایرانی انتخاب شده است. در سطح مالی نیز کشورهای عربی با خرید تسلیحات نظامی و قراردادهای مختلف نقش حامی مالی این دکترین را ایفا خواهند کرد. البته امریکا سعی دارد با تشکیل ناتوی عربی علاوه بر تأمین مالی سیاستهای خود بهنوعی بار نظامی را به گردن کشورهای عربی نیز بیندازد. اما در سطح نظامی بازیگر دیگری انتخابشده است. اسرائیل از نگاه امریکا بهعنوان بازوی نظامی دکترین ضد ایرانی به شمار میرود. به همین دلیل اسرائیل با حملات متعدد به سوریه سعی دارد این نقش خود را نهادینه کند.
در کل به نظر میرسد حملات اسرائیل به سوریه نه به جهت ضربه زدن به تأسیسات سوریه، بلکه به جهت تحقق اهداف دیگر صورت میگیرد. نیاز نتانیاهو برای انتخابات، پر کردن خلأ ناشی از خروج نظامیان امریکایی از سوریه و تحقق دکترین جدید ضد ایرانی امریکا از مهمترین دلایل حملات اسرائیل به سوریه به شمار میرود. کارشناسان بر این باورند که تلآویو سعی دارد تا زمانی که نظامیان امریکایی بهصورت کامل از سوریه خارج نشدهاند با حملات متعدد به سوریه بهنوعی امریکا را درگیر حملات به سوریه کند و خروج امریکا را به تأخیر بیندازد.